ปราสาทพนมรุ้ง จ.บุรีรัมย์
Story & Photo by Vacationist Team
อุทยานประวัติศาสตร์เขาพนมรุ้ง ต.ตาเป๊ก อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.บุรีรัมย์ อยู่ห่างจากตัวเมืองบุรีรัมย์ ประมาณ 77 กิโลเมตร ปราสาทหินพนมรุ้ง เป็นเทวสถานในศาสนาฮินดู ใช้เป็นเทวสถานต่อเนื่องกันมาหลายสมัย ประมาณพุทธศตวรรษที่ 15 จนถึงพุทธศตวรรษที่ 18
ปราสาทพนมรุ้ง ตั้งอยู่บนยอดเขาพนมรุ้ง เป็นภูเขาไฟที่ดับสนิทแล้ว คำว่า พนมรุ้ง ซึ่งเป็นนามเรียกขานภูเขาไฟและตัวปราสาทนี้เป็นนามที่มีมานานแล้ว
ปรากฎครั้งแรกพร้อมกับการสร้างปราสาทหลังแรกๆ บนภูเขาแห่งนี้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงแปล ความหมายของคำว่า พนมรุ้ง ไว้ในวิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต เรื่อง จารึกพบที่ปราสาทพนมรุ้ง เมื่อ พ.ศ. 2521 ความว่า พนมรุ้ง หรือ วนํ รุง เป็นภาษาเขมร แปลว่า ภูเขาอันกว้างใหญ่ ซึ่งเมื่อพิจารณาเปรียบเทียบกับภูเขาอื่นๆ บริเวณใกล้เคียงอันได้แก่ ภูเขาอังคาร ภูเขาหลุบ ภูเขาคอก ภูเขาไปรบัด พนมรุ้งเป็นภูเขาที่มีขนาดใหญ่ที่สุด สอดคล้องกับพระวินิจฉัยนั้น
ทางเดินสะพานนาคราช เมื่อมองจากด้านบนตัวปราสาท
ด้วยที่ตั้งซึ่งเป็นภูเขาไฟกับความสวยงามของปราสาท และการแกะสลักด้วยลวดลายที่วิจิตรบรรจง ทำให้ปราสาทพรมรุ้งมีความอลังการโดดเด่นเป็นสง่าดังทิพยพิมานแห่งเทพบนเขาพระสุเมรุตามคัมภีร์ของศาสนาฮินดู
ปราสาทพนมรุ้งเป็นปราสาทที่สร้างขึ้นโดยกำหนดให้หันหน้าสู่ทิศตะวันออก อันเป็นทิศที่พระอาทิตย์ขึ้น ถือกันว่าเป็นทิศแห่งความเจริญรุ่งเรืองและแสงอาทิตย์ยามเช้าที่สาดส่องมากระทบกับศิวลึงค์ซึ่งเป็นสัญญลักษณ์ แทนองค์พระศิวะเกิดเป็นรัศมีเหลืองอร่ามดุจดังทอง ถือกันว่าเป็นการเพิ่มพลังให้แก่องค์พระศิวะชั่วกัลปาวสาน จะเกิดปรากฎการณ์พระอาทิตย์ส่องทะลุ 15 ช่องประตู ใน 1 ปีจะเกิดพระอาทิตย์ขึ้น 2 ครั้ง และพระอาทิตย์ตก 2 ครั้ง
ปราสาทพนมรุ้งเป็นเทวสถานที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ประทับของพระศิวะ เป็นเทพเจ้าสูงสุดในศาสนาฮินดู และเป็นเครื่องส่งเสริม ค้ำจุนสถานภาพของชนชั้นปกครอง พร้อมกับใช้ประโยชน์ในฐานะศาสนสถาน คือ ใช้ในการประกอบพิธีกรรมต่างๆ ตามประเพณีของศาสนาฮินดู
ปรากฏชื่อผู้สร้างปราสาท คือ “นเรนทราทิตย์” เชื้อสายราชวงศ์มหิธรปุระ ผู้เกี่ยวข้องเป็นญาติกับพระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 ผู้สร้างปราสาทนครวัด ปราสาทประธานปราสาทหินเขาพนมรุ้งก่อด้วยหินทรายสีชมพู
ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือและทิศตะวันตกเฉียงใต้ มีปราสาทอิฐ 2 องค์ และปรางค์น้อยอยู่ พื้นที่ปราสาทกว้างขวางมาก
หากจะเดินให้ทั่วต้องใช้เวลาทั้งวันก็ไม่หมด เพราะแต่ละจุดก็มีเรื่องราวและประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจ ในช่วงปลายปีอากาศกำลังดี เหมาะแก่การเดินเที่ยวชมมากกว่าช่วงหน้าร้อน
ประติมากรรมชื่อดังที่ทำให้ปราสาทพนมรุ้งเป็นที่รู้จักตั้งแต่เมื่อหลายสิบปีที่แล้วคือ ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ นั่นเอง ปัจจุบันทับหลังก็ยังเป็นที่นิยม เดินกลับไปกลับมาหลายรอบ ก็ยังประทับใจอยู่เช่นเดิม
ความหนาเดิมของทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ นั้นต้องหนาเท่าแผ่นปูนซีเมนต์ที่ก่อขึ้นมาด้านหลังของทับหลังนารายณ์ แต่ตอนที่มีผู้ลักลอบนำไปได้สกัดออกเหลือแต่ด้านหน้า เพื่อความเบาในการลักลอบขน ทางกรมศิลปากรจึงก่อปูนที่มีขนาดเท่าของเดิม
การเดินทางจากนางรอง ใช้ทางหลวงหมายเลข 24 ระยะทางประมาณ 15 กิโลเมตร ถึงบ้านตะโกจากนั้นมีทางแยกขวามือเป็นถนนลาดยาง ไปจนถึงบ้านตาเป๊กจะพบทางแยกซ้ายมือ ขึ้นสู่เขาพนมรุ้ง ระยะทาง 12 กิโลเมตร
0
0
0